नंदन नीलकेनीच्या ऐकीव राजकीय प्रवेशानिमित्त!

नंदन निलकेणी हे कर्नाटकमधून काँग्रेसच्या तिकीटावर लोकसभेची निवडणूक लढविण्याची शक्यता असल्याची बातमी काल वाचनात आली. त्या निमित्ताने हे काही विचार
१> नंदन निलकेणी ह्यांच्या विषयी मला अतीव आदर आहे. व्यावसायिक जगात अत्यंत यशस्वी असलेला हा माणूस समोर उभ्या असलेल्या सर्व संधींचा त्याग करून सार्वजनिक जीवनातील एक अत्यंत कठीण आव्हान (आधार कार्डचे) स्वीकारतो. ह्या आधार कार्डच्या अंमलबजावणीच्या कालावधीत राजकीय नेते, बाबू लोक ह्या सर्वांशी यशस्वीपणे संवाद साधू शकतो. आणि हे एक अत्यंत क्लिष्ट असे प्रोजेक्ट एक यशस्वी स्थितीत आणून ठेवण्याची किमया घडवू शकतो.
२> सार्वजनिक क्षेत्रातील एक क्लिष्ट योजना यशस्वीपणे पार पाडल्यावर आता ते राजकीय जीवनात प्रवेश करू इच्छितात त्यांना माझ्यातर्फे हार्दिक शुभेच्छा!
३> राजकीय पक्षांची मनोवृत्ती - राजकीय पक्षांचे टक्केवारीचे राजकारण असते. त्यांना आपण व्यावसायिक क्षेत्रातील यशस्वी लोकांना आपण संधी देतो हे दाखविणे गरजेचे असते. त्यांनाही अशी उदाहरणे आवश्यक असतात. फक्त यात लोकसभेसारख्या निवडणुकीला त्यांना व्यावसायिक जीवनातील अत्युच्च पातळीवर यशस्वी लोकांची उदाहरण म्हणून आवश्यकता असते.
४> निवडणूक जवळ आली की आपण सोशल मिडियावर संदेश वाचतो कि आपला मतदानाचा हक्क बजावा, सुट्टीवर फिरायला जाऊ नका वगैरे वगैरे. त्याच वेळी आपण बऱ्याच वेळा हे ही वाचतो कि मत देण्यासाठी योग्य उमेदवारच आहेत कोठे? आता आपण राजकीय पक्षांच्या मानसिकतेचा विचार करूयात. उमेदवार निवडताना त्याची निवडणूक जिंकण्याची क्षमता हा बहुतांशी एकमेव घटक विचारात घेतला जातो. पूर्वी राजकीय पक्षांना पक्की विचारसरणी होती आणि लोक त्या विचारसरणीला मतदान करीत.  ही विचारसरणी जातीय, आर्थिक, संरक्षण धोरण ह्या सारख्या घटकांचे मिश्रण असे. आता विचारसरणी वगैरे प्रकार संपुष्टात आले. तरीही काहीजणांची राजकीय पक्षांप्रती असणारी अनुवांशिक निष्ठा कायम आहे. राजकीय पक्ष धूर्त असतात. ते ह्या गटावर फारसे लक्ष देत नाहीत. जे तळ्यात मळ्यात करणारे असतात त्यांच्यावर लक्ष दिले जाते. आता तळ्यात मळ्यात असणाऱ्यांचे मतपरिवर्तन करण्यासाठी एखादा विशेष घटक असावा लागतो जो नंदन निलकेणी पुरवू शकतात
५> आता वळूयात राजकीय परिवर्तन घडवू इच्छिणाऱ्या बऱ्याच साध्या सुशिक्षित लोकांकडे! मागे काही IIT मधून पदवी घेतलेल्या तरुण मंडळींनी राजकीय पक्षाची स्थापना करून निवडणूक लढविण्याचा प्रयत्न केला. परंतु तो यशस्वी ठरल्याचे काही वाचनात आले नाही. केवळ सुशिक्षित आहे म्हणून लोक तुम्हांला मतदान करतील अशी अपेक्षा करणे चुकीचे आहे.  तुमच्याकडे निस्वार्थपणे केलेल्या सामाजिक कार्याची थोडीफार पार्श्वभूमी असणे आवश्यक आहे. तरच लोकांचा तुमच्यावर विश्वास बसू शकतो.
६> सुशिक्षित लोकांनी (आता सुशिक्षित ह्या शब्दाची व्याख्या हा वादाचा मुद्दा! ) राजकारणात पडणे खरोखर आवश्यक आहे हे आपण सर्व मान्य करतो.
७> आता राजकीय जीवनात प्रवेश करण्याआधी आपली आर्थिक बाजु पक्की करावी. वयाच्या पन्नास, पंचावन्न वयापर्यंत शांतपणे नोकरी करून हे साध्य करावे. मग स्थानिक पातळीवर सामाजिक कार्यास सुरुवात करावी. सर्वांनाच आमदार, खासदार होता येणार नाही हे लक्षात घ्यावे आपल्यासोबत काम करणारा सुशिक्षित माणुस आपला प्रतिस्पर्धी नाही हे लक्षात घ्यावे. तो पुढे गेला तरी त्यात आनंद बाळगावा. केवळ इथली परिस्थिती चांगली नाही म्हणून परदेशगमन करणे हे फार काळ चालणार नाही हा आपला देश आहे आणि तो आपल्यालाच सुधारावा लागेल.

 

हे सर्व विचार मनात आणण्य़ासाठी कारणीभूत नंदन निलकेनींचे मनापासून आभार आणि पुन्हा एकदा शुभेच्छा!